Hersenletsel is al vervelend genoeg. Helaas hebben veel mensen met NAH daarnaast ook nog last van Tinnitus. Tinnitus als gevolg van overbelasting tijdens de neurorevalidatie. Als deze signalen verkeerd worden begrepen, ontstaat een vicieuze cirkel die het revalidatieproces bemoeilijkt en soms zelfs belemmert.
Een beschadigd, niet fit brein, is minder belastbaar dan een onbeschadigd fit brein. Belastbaarheid is misschien wel het belangrijkste begrip als het gaat om neurorevalidatie. Revalidatie betekent immers het werken naar (zoveel mogelijk) herstel van het oude niveau van functioneren. Revalideren kun je op stoornisniveau (bv. cognitieve training), op beperkingsniveau (weer leren lopen, praten etc.) en op handicapniveau (weer zelfstandig wonen, re-integreren in werk etc.). Op alle niveaus ligt de uitdaging om de belastbaarheid terug op peil te krijgen. Zolang dat nog niet het geval is, is er sprake van overbelasting; niet door het teveel aan inspanning, maar door het tekort aan belastbaarheid. Revalideren en overbelasten gaan dan ook, weliswaar gecontroleerd en idealiter gedoseerd, hand in hand. Dit is voelbaar door hoofdpijn, vermoeidheid, verstrooidheid (etc.), zichtbaar door prikkelbaarheid, labiliteit (etc.) en hoorbaar door overgevoeligheid voor geluid en oorsuizen (etc.).
Met name oorsuizen (tinnitus) is een veel voorkomend symptoom. Dit komt voor bij veel mensen, met of zonder NAH. Toch is bij al deze mensen sprake van een overbelasting. Bij de meesten niet door hersenletsel, maar bijvoorbeeld door slechthorendheid (horen is werken), psychische problemen (burn-out, depressie, angst etc.) of van lichamelijke oorzaken (oververmoeidheid, ziekte, chronische pijn etc.). Machteloosheid t.a.v. tinnitus houdt het vervolgens in stand waardoor het in lijden kan overheersen.
De belastbaarheidsdaling bij NAH en de inspanningen tijdens revalideren, kunnen zo ook tinnitus veroorzaken, als uiting van de inspanningen. Tinnitus is geen ziekte, maar een signaal van mentale overbelasting. Tijdens de revalidatie is het belangrijk te beseffen dat tinnitus een leidraad is voor belastbaarheidsherstel en daarna een grensbewaker.
Dit is een samenvatting van de column van Olav Wagenaar op onze website, klinisch neuropsycholoog, Specialist Gehoor, Geheugen & Gedrag